|
|
|
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
jest opisaną, o tyle nie wzbudza żadnej prawie ciekawości w reszcie czytelników. Wybierając z
pomiędzy mnóstwa korespondencji część - resztę usuwasz na bok. Teraz trzeba te korespondencje
przerobić, skrócić, lecz skrócić tak, by zachować w jakikolwiek sposób piętno duchowe, wyciśnięte na
niej przez autora. Doszukujesz się więc w korespondencji jakichkolwiek określeń, frazesów, słów
charakterystycznych, by je zachować w druku.
Wreszcie dział korespondencje skończony. Nowy kłopot z kroniką i artykułami. Pismo ma charakter
pisma codziennego, a zarazem wychodzi rzadko, raz na miesiąc albo i rzadziej. Proszę w dziesięciu
stronicach zmieścić miesięczne albo dwumiesięczne wypadki, proszę wśród tej mnogości zatrzymać się
na jednych, odrzucić inne, proszę wynalezć tematy dla artykułów, tematy, o tyle żywotne, o tyle
będące na czasie, by z pisma, a raczej numeru, zrobiły organ żywy, odpowiadający nastrojowi i
potrzebom chwili. Nie wiem, jak inni redaktorowie, lecz ja nieraz suszyłem sobie głowo nad tym
wszystkim, nieraz z jednego kłopotu, polegającego na tym, że nie ma o czym pisać, nie ma tematów,
przechodziłem do drugiego - embarras de richesse tematów i zagadnień. \V dodatku cała robota
redaktorska prowadzona jest urywkami, obok codziennej, cztero lub pięciogodzinnej pracy przy
maszynce, która to robota z powodów konspiracyjnych i technicznych jest główną, dominującą przy
rozkładzie pracy.
Lecz wreszcie robota nad numerem ma się ku końcowi. Znamionuje ten upragniony koniec przybycie
tzw. ostatnich wiadomości, dla których pozostawia się dwie stronice pisma, lub nawet, jeśli w czasie
pracy nad numerem był jaki przypływ danych ze świata partyjnego, jedna ostatnia stronica. Dla
dostarczenia ostatnich wiadomości posyła się któregoś z towarzyszów do drukarni, albo też jeden z
pracujących w niej wyruszyć musi po nie. Następuje uroczysta chwila, gdy ostatnia strona idzie pod
prasę.
Wytężona kilkotygodniowa praca skończona. Za kilka godzin świeży pocisk rewolucyjny wyruszy w
świat, by poruszyć żywiej serca tysięcy wiernych towarzyszów pracy, budzić śpiących, pokrzepiać
strudzonych, złożyć raz jeszcze świadectwo niespożytej energii ruchu, urągającego w żywe oczy
piekielnej potędze cara i sług jego.
Nastrój wśród pracowników jest dobroduszny, nieco podniecony i gorączkowy. Zmęczenie i kłopoty są
zapomniane. W pokoju brzmi śmiech, padają z ust żarty i dowcipy. Ile to razy chciało mi się
sfotografować pracowników drukarnianych właśnie w tej radosnej chwili, gdy robota jest na
ukończeniu.
Na biurku, z którego usunięto wszystko, leżą dwie duże kupy zadrukowanego papieru. Są to arkusiki,
zawierające po cztery stronice "Robotnika. Trzecia kupa leży na stoliku obok maszynki, świeci ona
jedną białą stronicą - ostatnią, mającą pójść w tym numerze pod prasę. Jeden z nas staje do bicia. Oto
rozlega się suchy szelest papieru, lekkie skrzypnięcie maszynki, arkusik wyskoczył z paszczy. Drugi z
nas ze złożonymi już dwoma innymi arkusikami czeka. Oto ostatni arkusik już dopasowany i pierwszy
egzemplarz nowego numeru gotów. Takim pójdzie w świat.
Robota na chwilę się przerywa. Oglądamy numer tak, jak gdybyśmy nie widzieli już dziesięć razy
każdej literki, z których on się składa. W całości jednak to inaczej wygląda. Zapalamy papierosa,
przerzucamy stronice, dyskutujemy nad wrażeniem, jakie ta lub owa część numeru wywołać może,
omawiamy techniczne braki.
- Cholera! - wołam, spostrzegając błąd korektorski, - że też wy, Karolku, tak często to "e" do góry
nogami przewracacie. yleście studiowali zecerkę, moi drodzy! Jeżeli tak było z waszymi studiami nad
przyrodą, to diabła warta wasza nauka.
- No, no! - śmieje się basem Karolek, - to już rzecz korektora, pewnieście to "e" przegapili. To się wam
zdarza! W ogóle fuszer z wasi - odcina się, - o! patrzcie, na siódmej stronicy, jak rozlany jest petit,
pewnieście według swego zwyczaju machnęli za dużo farby!
Oglądamy owa nieszczęsna siódma stronicę. W istocie, za dużo było farby. Pocieszamy siebie tym, że
te braki techniczne są niezbitym dowodom produkcji krajowej, która przecie zawsze jest niższa od
zagranicznej pod względem wykonania.
- Oddamy te pięćdziesiąt egzemplarzy z powalaną stronicą do Warszawy - proponuje Karol, - tam
ludzie są wprawniejsi do czytania, niż na prowincji.
- Albo - dodaję - wyślemy te egzemplarze za granicę. Niech zagraniczni studenci psują sobie oczy.
- Ale my tu gadu, gadu - woła Karol - a pociąg na nas czekać nie będzie. Dala już wydrukowana, cofać
się niepodobna.
Po chwili słychać znowu miarowy szelest papieru i lekki zgrzyt żelaza, kupka papieru po lewej stronic
maszynki, papieru w całości już pokrytego czarnymi, świecącymi jeszcze od farby punkcikami, zwiększa
się coraz bardziej.
- Można już falcowaćl - mówi Karolek, - nadążę z biciem.
Z biurka biorę notatki, porównywam z innymi. W notatkach jest oznaczona ilość egzemplarzy,
wymaganych przez poszczególne organizacje lokalne. Lwią część, bo więcej niż trzecią, zabiera
Warszawa, serce i przodownik kraju. Dalej idzie Aódz, Zagłębie; Wilno i inne punkty, objęte ruchem,
gdzie dziesiątki i setki ludzi z niecierpliwością wygląda świeżego zwiastuna uporczywej walki o swobodę
i szczęście. Kładę skorygowaną ostatecznie notatkę przed sobą, zabieram kupkę odbitego ostatniego
arkusika i zaczynam falcować.
Raz, dwa, trzy - trzy arkusiki trzymam w ręku, wstrząsam nimi, równam i wreszcie załamuję przez pół,
przyciskam palcem; rozczłonkowany dotąd numer, zbity w jedną całość, pada na podłogę. Za nim
drugi, trzeci. Kupa na podłodze rośnie z każdą chwilą. Pracujemy jednak nie w milczeniu. Radość z
powodu zakończenia pracy nie pozwala milczeć. Raz po raz zagląda do pokoju żona i paru urywanymi
słowami bierze udział w naszej uroczystości. I dla niej praca, wyczerpująca jej nerwy, praca pilnowania
służącej, kończy się dzisiaj. Wszyscy promieniejemy z radości.
Mąci nieco radość konieczność pośpiechu. Trzeba zdążyć na pociąg, na określoną godzinę, bo już
wszystko w Warszawie jest umówione. W oznaczonym z góry terminie "Robotnik" musi być dostarczony
na umówione miejsce, skąd w tej samej chwili częściami będzie wyniesiony do ludzi, już
przygotowanych do tej chwili, ludzi, którzy tegoż dnia rozdadzą go pierwszym odbiorcom pisma.
Opózniać się więc nie można bez naruszenia sprawności całej maszynerii kolporterskiej.
Raz po raz któryś z nas spogląda na zegarek, mrucząc:
Czy zdążymy?
- Dla Warszawy egzemplarze już gotowe - odzywam się, oglądając ogromną kupę papieru, leżącą obok
krzesła. - Czy nie za ciężka będzie walizka z tą masą bibuły? Trzeba spróbować.
Walizka, wyciągnięta na środek pokoju, otwarta. Układam po 50 egzemplarzy, oddzielając jedną kupkę
od drugiej wąskim paskiem papieru. Tam przy podziale bibuły ludzie muszą się śpieszyć, trzeba im
ułatwić robotę. Podnosimy wreszcie walizkę, oceniając jej wagę. Prowadzimy spór o to, czy można
jeszcze cokolwiek dołożyć do niej.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pldoc.pisz.plpdf.pisz.plkwiatpolny.htw.pl
|
|
| Cytat |
Dobre pomysły nie mają przeszłości, mają tylko przyszłość. Robert Mallet
De minimis - o najmniejszych rzeczach.
Dobroć jest ważniejsza niż mądrość, a uznanie tej prawdy to pierwszy krok do mądrości. Theodore Isaac Rubin
Dobro to tylko to, co szlachetne, zło to tylko to, co haniebne.
Dla człowieka nie tylko świat otaczający jest zagadką; jest on nią sam dla siebie. I z obu tajemnic bardziej dręczącą wydaje się ta druga. Antoni Kępiński (1918-1972)
|
|
