|
|
|
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
przesądy i fanatyzmy itd.? Czy wilkami wreszcie nie są rozmaite dzikie ludy, które niby to
ciągnie się gwoli ich szczęścia na łono cywilizacji, a tymczasem giną one nieuchronnie
zarówno wskutek przesądów cywilizowanych swoich bliznich, jak i własnych gatunkowych
przymiotów nabytych w ciągu wieków? Co się tyczy idei wilkołaka, nie jest że to prastary
mit, stanowiący tradycję przekleństwa rzuconego na cały gatunek istot, których losem
ostatecznym musi być zagłada? Wszakże jedne i te same istoty pielęgnują zgodę i braterstwo,
nie zaniedbując jednocześnie nienawiści, obłudy i złości. Któż zdoła zresztą zaprzeczyć, iż
wszystko, co przechodzi przez alembik ludzkiego umysłu lub uczucia, jest nieprawdą?
Człowiek bowiem ma tylko mały i jedynie swój własny świat, nie przeznaczony bynajmniej
na siedlisko prawdy. Ta ostatnia znajduje się poza nami w realnych stosunkach bytu. W
zwierciadle zaś naszej duszy odbija się świat egoistyczny, ludzki. Nie jest to świat istotny.
Dopiero prawdą jest pojęcie takiego stosunku człowieka do świata. Nie w poczuciu dumy
czerpie istota ludzka najwyższe duchowe siły, ale w cichym i skromnym poczuciu swej
małości.
Najmniejszą rzecz zrobić dobrze jest trudno. Aby iść naprzód, trzeba być oględnym,
jeżeli krok nie ma być zmarnowany. Na tym punkcie rodzi się oportunizm, którego musiałem
się chwycić, aby nie zgubić wilka, nie drażnić jego stosunków z psami; nie narazić go na
śmierć z ręki pierwszego lepszego dworusa, a przy tym utrzymać własny dobry stosunek z
psami, ludzmi i wilkiem. Czyż mogłem mieć widoki powodzenia idąc na przebój? Wszakże
psy mogły stracić do mnie przywiązanie, a ludzie już zaczęli mnie lekceważyć. Tylko Buta
19
był w porządku; stał on się oswojonym zwierzęciem, o ile wilk nim stać się może. Gdy
jednak zewsząd brzmiały głosy: Zabij, otruj, utop, rozstrzelaj , musiałem coś zrobić dla
przesądów mego społeczeństwa, aby w nim wyżyć. Przeprowadziłem więc Butę do drugiego
klombu na dziedzińcu, położonego z dala od łączki, a przylegającego do stodół. Myślałem
sobie: Nie trzeba ani wilkowi, ani ludziom dawać sposobności, aby byli zli . Wilkowi więc
stworzyłem świat cichy, wśród którego nie było pola dla łakomstwa i drapieżności. Dla ludzi
zrobiłem tyle, że wilka przywiązałem na łańcuszku do pnia drzewa. Takie zastosowanie się
moje wywarło dobry wpływ na publiczność. Jeżeli ludzie są niechętni dla jakiejś sprawy,
wtedy mówią, że do tej niechęci mają prawo; a jeżeli ich złości stanie się zadość, powiadają,
że ich prawo ma zadośćuczynienie.
Była właśnie pora żniw, zwożono syropy z pola do stodoły położonej na wzgórzu. Z
początku Buta gryzł swój łańcuszek, gdy go atoli usiłowania zawiodły, topił zęby w pniu
drzewa akacjowego. Osiągnął stąd pewną satysfakcję, jednakże gryzienia zaprzestał i począł
się godzić ze swoim losem. To sobie leżał przypadłszy do ziemi, to powstawał na wszystkich
czterech nogach, to znowu na przednich tylko. Najczęściej znajdowałem go w tej ostatniej
postawie, wsłuchującego się przy tym, jak i poprzednio; w różne odległe głosy. Ze stodoły
dochodził tu gruby, jednostajny głos mazurskiego parobka liczącego snopy: Jeden
dwadzieścia, dwa dwadzieścia, trzy dwadzieścia itd. To znowu przejeżdżał koło klombu
wóz, ciężko naładowany snopami, który trzeszczał i skrzypiał w różnych swych częściach
pod naciskiem ciężaru. Na koniach brzęczały łańcuszki naszyjników i rozmaite żelazne
przybory; w powietrzu świsnął niekiedy przeciągle długi bicz fornala lub rozległ się głos
Wio! ..., na co konie odpowiadały parskaniem. Gdy znowu próżny wóz wyjeżdżał ze
stodoły, brzmiał głośny turkot około klombu, rozlegało się trzaskanie i strzelanie z bata, a
czasem niby akompaniament słychać było rżenie klaczy, zaniepokojonej po drodze
nieobecnością zrebaka, co pozostał w stodole, strojąc figle i psoty na gumnie. Usłyszawszy
atoli głos stęsknionej i troskliwej matki, zrebczyk puszczał na wiatr grzywkę oraz wiotki
ogonek i w susach a skokach przelatywał, tętniąc nóżkami, rżąc cieniutkim głosem, niedaleko
od ukrytego w gęstwinie Buty. Wtedy wilkowi zmieniała się barwa oczu, które pałały i
stawały się lśniące jak szmaragdy; wtedy przywarowywał do ziemi i czaił się w stronę
zrebięcia. Dawały się też niekiedy słyszeć ze stodoły różne śpiewy dziewek: Dana, jeno
dana! Oj dana, dana, dana! Czasami znowu grzmiał donośny i grozny głos karbownika lub
dochodziły śmiechy, wesołe krzyki, gwary. Mniej często przebiegało koło klombu jakie
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pldoc.pisz.plpdf.pisz.plkwiatpolny.htw.pl
|
|
| Cytat |
Dobre pomysły nie mają przeszłości, mają tylko przyszłość. Robert Mallet
De minimis - o najmniejszych rzeczach.
Dobroć jest ważniejsza niż mądrość, a uznanie tej prawdy to pierwszy krok do mądrości. Theodore Isaac Rubin
Dobro to tylko to, co szlachetne, zło to tylko to, co haniebne.
Dla człowieka nie tylko świat otaczający jest zagadką; jest on nią sam dla siebie. I z obu tajemnic bardziej dręczącą wydaje się ta druga. Antoni Kępiński (1918-1972)
|
|
